İslam Ahlakı

Allâh (c.c.) bir kuluna hayır murad edince, onu dinde fakih kılar. Yani o kuluna dînin hükümlerini öğrenmeye istîdad verir. Ona kuvvetli hafıza, anlayış verir. Onu dünyaya tapmaktan korur. Ayıplarını gözlerinde canlandırır. Yani yaptığı kusurun derhâl farkına varıp tevbe eder.” (Beyhakî) 

İlim tahsil ederken, kalbi dağıtacağı için şaka yapmamalı, ilim okuma ve dinleme esnasında, kalbi öldüreceği için gülmemeli ve oyun oynamamalıdır. İlimde mücâdeleye ve münâkaşaya girmemelidir. Çünkü din bilgilerinde tartışmaya girmek sapıtmaya yol açar.

Efendimiz (s.a.v.)’in bütün Ehl-i Beyt’ini, Ashâb’ını ve merhum ümmetini sevmek lüzumludur. Efendimiz (s.a.v.)’in Ehl-i Beyt’ine olan sevgileri, onun yüce cenâbına yakışır bir şekilde büyüktür. Ehl-i Beyt’in sevgisi hakkında birçok âyet-i kerîme ve hadîs-i şerîfler vardır.

İmâm-ı Gazâlî (r.âleyh) dedi ki: “Cehennem ehlinin çoğunun ağlaması, ibâdetlerini, din işlerini geciktirdikleri için olacaktır. Yarın yaparım diyen zavallı, bugünün dün için yarın olduğunu düşünememektedir.

Allâhü Teâlâ’nın yasaklarının zerresinden kaçınmak, cinlerin ve insanların ibâdetinden daha değerlidir. O halde cenk, saz, tanbur, def, ney ve diğer çalgı âletlerini çalmak, Allâhü Teâlâ’nın emrini tutmamak olur. Çalgı gibi, şarab ve diğer alkollü içkileri içmek, bunları satmak, aynı şekilde haram yemek, erkeklerin ipek giymesi ve yine erkeklerin altın yüzük takması emre uymamak olup haramdır.

Ana ve babanın evlâdı üzerinde hakkı olduğu gibi, evlâdın da ana ve baba üzerinde birtakım hakları vardır. Bu haklardan bir tanesi de çocuğa güzel bir isim vermektir. Muhammed ve Ahmed isimleri, Allâh (c.c.) katında bütün isimlerden daha sevimlidir.

Hadiste “Erkeğin avret yeri, göbeği ile diz kapağı arasıdır” (Ahmed b. Hanbel) buyurulmuştur. Diz kapağı avret yerindendir. Mümin kimse kendisine haram kılınan bir şeye bakamaz. Şayet iradesi dışında haram olan bir şeyi görürse derhâl gözünü ondan çevirmekle mükelleftir. 

Bir müslüman her gün kendi kendine; o gün kaç vakit namazı camide kıldığını, bilmeden de olsa yalan söyleyip söylemediğini, kimseyi kandırıp kandırmadığını, İslâm’a muhalif bir şey yapıp yapmadığını sorması gerekir.

Geçmiş büyükler İblis’e karşı savaşmaktan gaflete düşmemişler, şeytânın hile ve tuzak noktalarını tanımak için ince eleyip sık dokumuşlardır. Bugün insanların çoğu, bu ahlâkî ilkeden habersiz bulunmaktadır. Oysa İblis bizden gaflete düşmediği gibi bizim de ondan gaflete düşmememiz gerekir.

Allâhü Teâlâ yahûdîlerin kendilerini savaşçı sayıp Ehl-i İslâm’dan adetçe çok olmakla gâlib olacaklarına dâir iddialarını reddetmek üzere: “Ey mü’minler! Sizin için iki fırkada (toplulukta) büyük alâmet vardır ki, o iki fırka birbiriyle karşılaşırlar, onlardan birisi fîsebilillah (Allâh (c.c.) yolunda) mukâtele eder (vuruşur), diğeri mütemerrid olarak (inâd ederek) mukâtele eder.

Mü’min insanlar arasında güzel ahlâkı ile temeyyüz etmelidir. Kişi ilim, hilim, vakar, muhabbet, kerem, hayır ehli olmalıdır. Cömert ve işlerinde ihtiyâtlı olmalıdır.

Taklit, fikir donukluğudur ve insanı akıl ve muhâkemeden yoksun bırakır, taklit eden kişiler mantıklarını çalıştırmazlar.

Beyaz elbise giymek müstehâbtır. Siyah elbise de öyledir. Çünkü Peygamber (s.a.v.)’in siyah bir sarığı vardı, onu bayramlarda sarardı ve sardığında ucunu arkaya doğru salıverirdi. Mekke’ye girdiğinde de siyah sarık sarmışlardı. Kişi, elbise giyiminde benzerini ölçü alırsa uygun olur. Onun için ne fazla pahalı olanını seçer, ne de fazla kötü olanını. Çünkü bunu yaparsa insanların gıybetine sebebiyet verir.

Hz. Ali (k.v.) Efendimiz Hz. Ebûbekir ve Hz. Ömer (r.a.e.)’in aleyhinde konuşulduğunu duymuştu Minbere çıkıp şöyle dedi:Takvâ sahibi olan müslümanlar bu iki zâtı sever. Bunlara ancak fâcir ve âdî olanlar kin besler

Resûlullâh (s.a.v.) şöyle buyurdu: “Lüzumsuz sözleri bırakmak, insanın İslâmî güzel huyları arasında sayılır.” Lokman Hekim’e sordular: Seni bu makama ne ulaştırdı? Şöyle anlattı: Doğru söz emaneti yerine teslim etmek, bana faydası olmayan sözü bırakmak

Abdullah b. Ömer (r.a.): “Namaz kılmaktan yay gibi, oruç tutmaktan çöp gibi olsanız da, harâm ve şüpheli şeylerden kaçınmazsanız, Allâh (c.c.) o ibâdetleri kabul etmez.” demiştir.

İmâm Gazâli | İhyâ-u Ulûmi’d-din

Nefisle mücâdele etmekten kesilen, yani nefisle mücâdeleyi başaran kişi, ibâdetlere yönelmek ister. Fakat bu kişi, ibâdetlere yönelmekten kendisini meşgul eden bazı hadiselerin kendisine arız olduğunu görür, bakar, inceler.

Kadının aslî görevleri evin içindedir. İslâm, kadına asli görevi ibâdetten sonra, Allâh (c.c.)’a kulluk yapacak, toplum ve cemiyete yararlı olacak insanları yetiştirmek ve insan neslini koruma görevlerini veriyor.

“Rahman’ın iyi kulları öyle kimselerdir ki, yeryüzünde alçakgönüllü yürürler. Cahiller kendilerine takıldıkları zaman da, onlara “selâm” deyip geçerler. Onlar mü’mînlere karşı şefkâtli ve merhametlidirler.

Allâhü Teâlâ’nın emrine tâbi olduktan sonra Nefsin yola gelir, halkı arkaya at. Dünyalık kötü işleri bir yana it. Mevlâ’yı her şeyden önce an. Hikmet lokmalarını ye. Bunları yapmaya muvaffak olduğun zaman ağzından çıkan şeylere dikkat et

Ebû Abdullah el-Hâris er-Razi (r.âleyh) Hazretlerinden rivâyet olundu ki Allâh […]