Teyemmümü Öğrenelim
Teyemmümü Öğrenelim. Teyemmüm, su bulunmadığında, ya da var olan suyu kullanma imkanı olmadığında, abdestsizlik, cünüplük gibi hükmi kirliliği gidermek amacıyla temiz toprağa sürülen ellerle yüz ve iki kolun mesh edilmesi şeklinde yapılan hükmi temizlik demektir.
Teyemmümün hükümlerini bilmek herkese lâzımdır. Çünkü abdest ve guslün yerini tutar. Su bulunmadığı veya kullanılamadığı zaman, gusül ve abdest yerine teyemmüm edilir. Teyemmümde niyet lâzımdır. Teyemmüm şöyle yapılır: Elleriyle bir kere yere vurur, ellerine toz bulaşırsa silkeler. Yüzünü kaplayıp mesheder. Sonra ellerini bir kere daha yere vurup, sol eli parmaklarının içleri ile, sağ eli parmakları uçlarından başlayarak dirseğe kadar çeker. Sol koluna da böyle yapar. Dirsekleri de mesh etmek lâzımdır. Eğer iki vuruş ile, yüz ve kollarını meshedemezse, bir kere daha vurmalıdır. Yüzünde ve kollarında meshedilmemiş yer, kat’iyyen kalmamalıdır. Suyu kullanamazlarsa abdestsiz olanlar ve hayız ve nifâstan kesilenler böylece teyemmüm ederler.
Suyu kullanmaktan âciz olmak, suyun bir mil kadar uzak olması veya hasta olup, suyu kullanmaya gücü olmamaktır. Yahut insanı donduracak kadar veya hasta edecek kadar soğuk olsa, şehirde de olsa teyemmüm eder. Yahut suyu az olup, abdestte veya gusülde kullanırsa, kendisi veya hayvan susuz kalacaksa, yahut su yanında yırtıcı hayvan ve düşman olup, alması tehlikeli ise, yahut yanında kova olmasa, yahut cenaze ve bayram namazını kaçırmak korkusu olsa, teyemmüm caiz olur. Vaktinden önce de caizdir. Ama vakit ve cuma namazlarını kaçırma korkusu olursa caiz olmaz. Bir kimse uykudan uyanıp, ihtilâm olduğunu görse, abdeste yetecek kadar su olsa, gusül edecek kadar su olmasa, teyemmüm eder. Abdest alması vâcib değildir.
Teyemmüm toprak ve toprak cinsinden olan, ateşte yanıp kül olmayan şeylerle yapılır. Abdesti bozan şeyler, teyemmümü de bozar. Suyu kullanabilecek hâle gelmek de teyemmümü bozar.
(Bîrgîvî Vasiyetnâmesi-Kadızâde Şerhi, s.278)