Salih Kimselerin Eserleriyle Teberrük Etmek

Salih Kimselerin Eserleriyle Teberrük Etmek başlıklı yazımızı istifadenize sunuyoruz.

Abdullâh Mevlâ Esmâ bint Ebû Bekir (r.anhümâ) dedi ki: “Esmâ (r.anhâ) tayalesî kisravanî bir cübbe çıkardı, ilikleri ipekti, açıkları (bir tarafında ilikler, bir tarafında düğmeler bulunan ön açıklar) ipekle örülmüştü. Dedi ki, bu Allâh Resûlü (s.a.v.)’in cübbesidir. Hz. Âişe (r.ânhâ)’nın yanındaydı; o irtihâl edince ben aldım. Allâh Resûlü (s.a.v.) onu giyerdi. Biz hastalar için onu şifâya vesile ediyoruz.” (Müslim)
Nevevî bu konuda şunu söylemiştir: “Bu hadîste salih kimselerin eserleriyle teberrük etmek, onların elbiselerini giyip bereket ummak mânâsı vardır. Yüzük takmanın câiz olduğuna ve Allâh Resûlü (s.a.v.)’den kalan şeylerin miras olmadığına dair delil de vardır. Çünkü onun eşyası miras olsaydı, onun yüzüğü ve diğer eşyası varislerine verilecekti. Bunlar, yani onun yüzüğü, kâsesi, silahı ve diğer kalan şeyler miras olarak varislerine verilmemiş, Müslümanlar için sadaka olarak görülmüş ve veliyyü’l-emr (halife, üst âmir), onları uygun gördüğü şekilde dağıtmıştır.
Kâsesini, Allâh Resûlü (s.a.v.)’e ettiği hizmetten dolayı Enes (r.a.)’e vermiş ve onunla teberrük etmek isteyenleri bundan menetmemesini istemiştir; diğer eşyasını da belli kimselere vermiştir.”
İlim sahibi olmayanların çoğunun ölüler için yaptıkları adaklar, bilhassa evliya zatlara mânen yakın olmak niyetiyle türbeler için mum, para, ışıklandırmak için yakıt malzemesi ve benzeri şeyler adamak, oradaki zatın ismini anarak adak yapmak bâtıl ve haramdır. Çünkü bu adak bir mahluk (yaratılan) için yapılmış olur.
Ancak şifâ bulmak veya gurbetteki bir yakınına kavuşmak için evliya ve sâlihlerin kabirleriyle teberrük etmek (bereketlenmek) ve onlar için adakta bulunmak, mecâzen o zatların türbelerindeki hizmetçilere sadaka vermek için yapılmış olacağından, caizdir. (Hediyyetü’l Alâiyye)
(Eşref Ali et-Tehânevî, Hadislerle Hanefi Fıkhı, 19.c., 14-17.s.)