Cenâb-ı Hâkk şöyle buyurmaktadır: “…kulak, göz, gönül, bunların herbiri yaptıklarından sorumludurlar.” (İsra s. 36) Kulağın Bazı Afetleri Konuşulması doğru olmayan sözleri dinlemek; insanı kötülüklere sürükleyecek sözleri, şarkıları dinlemek; hatalı ve nağmeli yani şarkı gibi okunan Kur’ân’ı dinlemek; başkasının konuşmasını habersiz, gizlice dinlemek; Kur’ân okunurken ve hutbe okunurken dinlememek; hâkim, âmir, hoca, ana, baba ve koca gibi zâtların sözlerini dinlememek; müftünün ve dîni bir meseleyi öğretmek isteyenin sözlerini dinlememek; sormak zorunda kalmış bir sorumlunun sözlerini dinlememek; zayıf kimselerin sözlerine kulak vermemek kulağın afetlerindendir. Gözün Bazı Afetleri Harama bakmak; zayıflara ve fakir kimselere hakaret gözü ile bakmak; dünya işlerinde kendinden üstün olanlara imrenerek bakmak; dîn işlerinde kendinden aşağı olanlara benzeme gözü ile bakmak; namaz kılarken gözünü yumup bakmamak gözün afetlerindendir. Midenin Bazı Afetleri Haram şeyleri yemek; doyduktan sonra tekrar yemek; bedene zarar veren şeyleri yemek; çarşıda, yolda, mezarlıkta ekmek yemek; içkili, oyunlu ziyafetlerde yemek yemek; öğünmek için alınan bir yiyeceği yemek; mazereti yokken sol elle ve yemeğin ortasından yemek; çatlak bardaktan su içmek; yiyecek ve içeceği kokuncaya kadar terketmek; ana ve babaya inat edip yememek midenin afetlerindendir. Bedenin Bazı Afetleri Ayakta idrarını yapmak; eşiyle cimayı terketmek; eşinin rızası olmadan çocuk olmasına engel olmak; Sünnet-i Seniyye âdetini terketmek bedenin afetlerindendir.
(Erzurumlu İbrahim Hakkı (k.s.), Marifetnâme, s.189-192)
