Zühdü Gerektiren Sebepler

Zühd nedir? Zühd ehli nasıl anlaşılır? Zühd sahiplerinin yapması gerekenler nelerdir? Zühd ve zühd ile ilgili soruların cevapları yazımızda.

Zühd ehli, değişik makamlara ve derecelere sahiptirler. Zahidlerden kimi, Allâhü Teâla’yı yüceltmek için zühde sarılır. Kimisi Allâhü Teâla’dan hayâ ettiğinden zühd hâlini ele geçirmiştir. Kimileri Allâhü Teâla’dan duydukları korku sebebiyle zühde ulaşırlar. Bazıları Allâhü Teâla’nın müjde ve vaadlerine ulaşmak ümidiyle zühd sahibi olurlar. Bazıları Allâhü Teâla’nın zühd emrine koşarak zühd sahibi olurlar. Bazıları, Allâhü Teâla’ya olan muhabbetlerinden dolayı zühd sahibi olurlar. Bunlar, zühd ehlinin en üstünde yer alanlardır. Bazıları da hesap günü ilahi huzurda beklemenin uzamasından ve hesabın şiddetinden korkarak zühde yönelirler ki bunlar, zühd ehlinin en alt derecesinde yer alırlar.

Denilir ki: Kıyamet günü iki dirhemi olanın hesabı, bir dirhemi olanın hesabından daha ağır olacaktır. Takvâ sahiplerinin yolu, dünyada herhangi bir şeyden iki taneye sahip olanların giremeyeceği bir yoldur. Kendisine dünyalık bir şeyler verilen kimsenin ona mukâbil ahirette derecesi noksanlaşır. Kendisine dünyalık bir şeyler verilen herkese muhakkak şöyle denir:

“Onu üç eşit parçaya böl: Üçte biri tasa, üçte biri meşgale ve üçte biri de hesap olarak karşına çıkar.”

Zengin biri hesap için durdurulduğu zaman, eğer arkasından yüz susamış deve gelse, ondan çıkan terle susuzluklarını giderirler. Zengin bu ter içinde beklerken, cennetteki yerlerini görür; fakat hesaptan kurtulup da bir an evvel ona ulaşamaz. Bu anlatılanlar takvâ sahiplerinin kalbinde büyük bir etki yapmış ve onlar ahirette hesabın uzamasından korkarak dünyada mal toplamaktan, onu ellerinde tutmaktan ve engellemekten gönüllerini çekip zühd sahibi olmuşlardır. Sorgu ve hesaplarının hafif olmasını isteyerek ve kıyametin dehşetli hallerinden korkarak boş emelleri terk etmişlerdir.

(Ebû Tâlib El-Mekkî, Kûtu’l Kulûb, c.2, s.504)