Münafık lafzı nifaktan alınmıştır. Bu kelime “Nafikaâ’ül Yerbü” (Ova sıçanının deliği) tabirinden alınmıştır. Ova sıçanının yer altında iki deliği olurmuş. Bunların biri yeryüzüne tamamıyla açık, diğeri kapalı fakat kafasıyla vurunca açılıverecek kadar hafif, ötekinden girip çıkarmış. Avcı ‘Kaasia” denilen açık deliğe gelirse, hayvan na-fikaâyı açarak kaçarmış. İşte ova sıçanı nasıl na-fikaâ’yı gizleyip kaasiayı meydanda tutarsa münafık da küfrünü gizleyip imanını gösterdiğinden yahud şeriatın bir kapısından girip öteki kapısından çıktığından kendisine bu isim verilmiştir. Şöyle de denilebilir. Nafikaâ denilen deliğin dışı dümdüz yeryüzü gibi görünür fakat içi delik ise münafık da onun gibi dışı başka içi başkadır.
***
Bazıları münafık kelimesinin nifak’dan alındığını söylerler. Nifak, yer altındaki kanal, (tünel) demektir. Böyle bir kanalın sahibi, onda nasıl gizlenirse münafık da, İslâm perdesi altında gizlendiği için ona bu isim verilmiştir.
Hasılı münafık başkalarına içindekinin aksini gösteren kimsedir. Istılahta münafık; içinden kafir olup, dışından müslüman görünen kimsedir. Eğer bu renkli görünüş iman hususunda ise nifakı küfürdür; iman hususunda değilse, amel nifakıdır. Bunda fiil ve terk dahildir. Bugün zındıkı da aynı şekilde izah ediyorlar. İmam-ı Mâlik’ten rivayet olunduğuna göre Peygamber (s.a.v) devrindeki nifak bu gün zındıklıktır.
- Davudoğlu, S. Müslim T. ve Şerhi, Cilt:1 Sh:312)
