Temizlik, bütün ibadetlerin başlangıcıdır. Kabirde ilk sorulacak şeyin temizlik olduğuna delil Peygamber (s.a.v.)’in şu hadîsidir: “Bevlden (idrardan) sakının! Çünkü kulun kabirde ilk sorguya çekileceği şey odur.” (Taberani) Mahşerde ilk sorulacak şey ise namazdır. Bunun delili ise : “Kıyamet gününde kulun amellerinden ilk sorguya çekileceği şey namazdır.” Hadîs-i şerifidir. (Tirmizi)
Namaz kılacak kişinin bedeninin, elbisesinin ve namaz kılacağı yerin temiz olması gerekir. Temizliğin en önemli aracı temiz sudur.
Sol elinde bir özrü yokken sağ eli ile taharetlenmek de tahrîmen mekruhtur (harama yakın mekruhtur).
Yıkanan şeyin temizlenmesiyle birlikte el de temiz olur. Ama elden ve pisliğin çıktığı yerden kokuyu gidermek şarttır. Abdest bozduktan sonra, yürümek, öksürmek veya sol tarafına yatıp uyumak sureliyle istibra yapmak erkeklere vaciptir.
Ayakta idrar yapmak mekruhtur. Yatarken veya özrü olmadığı halde soyunarak çıplak halde idrar yapmak da mekruhtur. Bu işler Yahudiler ile Hıristiyanların âdeti olduğu içindir. Oturarak abdest bozmanın hikmetine gelince; bevl etmek üzere çömelince karın kasları kasılır ve mesane tamamen boşalır. Bu ise idrar yolları ve mesâne taşlarının oluşmasını önlediği gibi, prostat hastalığı olanlarda şikâyetlerin azalmasında da etkili olur.
Çömelerek idrar yaparken hafîf sol tarafa meyil edilmelidir. İdrar yollarının anotomisine en uygun olan bu pozisyonda, idrar yollarının ve mesânenin tam boşalması mümkün olmaktadır. Hanefî Mezhebi’ne göre; idrar yoluna pamuk tıkamakta hiçbir beis yoktur. Hatta şeytanın kişiye vesvese vermesi durumunda müstehaptır. Şayet idrar sızıntısını engellemek ancak oraya pamuk tıkamakla mümkün oluyorsa namaz kılacağı süre miktarınca pamuk tıkamak vaciptir.
(İbn Abidin, Reddü’l-Muhtar; Dr. Ali Hatay, İstibra Usûlü)
