Yer çekimi ve terazilerle âlakalı açıklamalar yapan fizik, astronomi ve matematik alimidir. İsmi Abdurrahmân el-
Mansûr el- Hâzinî olup, künyesi Ebu’l- Feth’dir.
Abdurrahmân Hâzinî, doğup büyüdüğü Merv şehrinin ünlü âlimlerinden iyi bir tahsil gördü. Özellikle fizik, astronomi ve matematik ilimlerinde devrinde söz sahibi oldu. Astronomiye çok önem verdi birçok İslâm şehrinde kıblenin nasıl bulunacağı konusunda esaslı çalışmalar yaptı. Fiziğin dinamik ve hidrostatik konuların ağırlık verdi. Bilhassa hidrostatik üzerine yöneldi. Akışkanların yoğunluğunu ölçme âletini icat etti. Ayrıca, Bîrûnî’nin kullandığı altı geniş üstü dar konik bir kap biçimindeki âlet ile, cisimlerin akışkanlar içindeki sürükleme kuvvetleri konusunu inceledi. Birçok katı ve sıvı cisimlerin yoğunluklarını son derece hassas ve bugünkü neticelere yakın bir şekilde tespit etti. Bu ölçümleri beş kefeli terazi olan Hikmet terazi ile yaptı.
Hâzinî, havanın ağırlığının bulunduğunu ve ölçülebileceğini ortaya koydu. Hâzinî, sıvılar gibi havanın da bir ağırlığı
ve kaldırma gücü bulunduğunu ve hava içinde bulunan cismin ağırlığının, kaldırma kuvveti sebebiyle azalmış olduğunu söyledi. Bu durumun bütün akışkanlar için geçerli olduğunu ifade etti. Yer çekimi konusunda araştırmalar yaptı. Bütün cisimlerin yer kürenin merkezine doğru, bir cazibe kuvveti (gravitasyon)
ile çekildiklerini gösterdi. Newton’dan 500 yıl önce bu araştırmayı yapmıştır. Cisimlerin bu çekilme kuvvetinin
farklı oluşunun düşen cisim ile çekim merkezi arasındaki mesafeye bağlı olduğunu söyledi. Dünyanın merkezine
doğru yaklaştıkça suyun daha fazla yoğunluğa sahip olduğunu söyledi.
Hâzinî, yer çekimi ve özgül ağırlıklar terimlerinin gelişmesinde büyük rol oynayan Müslüman ilim adamlarının en
önde gelenlerindendir.
(Müslüman Bilim Adamları, c.1, s.290-299)