Cenab-ı Hakk âyet-i kerîmede şöyle buyurur: “Mü’minlere söyle ki: Gözlerini sakınsınlar, mahrem yerlerini de koru- sunlar. Böylesi onlar için daha temizdir. Şüphe yok ki Allah yaptıkları işlerden çok iyi haberdar olandır.”
Yüce Allah görülmemesi gereken şeyleri setredip örtme- yi söz konusu ettikten sonra; “mü’minlere söyle ki: gözleri- ni sakınsınlar” buyruğu ile görmekle ilgili hususu söz konusu etmektedir. Yüce Allah gözün neden sakınılacağını ve mahrem yerlerinin neden korunacağını söz konusu etmemektedir. Ancak bu, âdeten bilinen bir husustur ve bundan kasıt da helâl olandan değil, haram olandan sakınmaktır.
Görmek kalbe açılan en büyük kapıdır. Oraya ulaşan duyu yollarının en mükemmelidir. İşte bundan dolayı görme dolayısıy- la zararlar da pek çoktur. Ondan sakındırmak gerekli görülmüş- tür. Bütün haramlardan ve kendisi sebebiyle fitneye düşülmesi korkulan her husustan gözün sakınılması farzdır. Resûlullâh (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Yollarda oturmaktan sakınınız.” Ey Allah’ın Rasûlü! Bizim için orada oturmak kaçınılmaz bir şeydir. Biz oralarda sohbet ederiz, dediler. Şöyle buyurdu: “Ma- dem oturmaktan başka şeyi kabul etmiyorsunuz, o takdirde yolun hakkını veriniz.” Yolun hakkı nedir, ey Allah’ın Rasûlü! dediler. Şöyle buyurdu: “Gözün haramdan sakınılması, rahat- sızlık verici şeylerin önlenmesi, selâmın alınması, iyiliğin emredilip kötülüğün sakındırılması.” (Buhâri, Mezâlim 22; Müs- lim, Libâs 114)
Resûlullâh (s.a.v.) de, Ali (r.a.)’a şöyle demiştir: “Bir bakışın arkasına diğerini salma. Birincisi senin hakkın olabilirse de, ikincisi senin hakkın değildir.” (Ebû Dâvud, Nikâh 43)
Cerir b. Abdullah’tan şöyle dediği kaydedilmektedir: Resûlullâh (s.a.v.)’e ani bakış hakkında sordum. Bana gözümü çevirmemi emretti. (Müslim, Adâb 45)
Kişi ilk bakışa hâkim olamayabilir, o bakımdan ilk bakış, hi- tabın sorumluluk kapsamına girmez. Zira ilk bakışın kastî olma ihtimali yoktur. Dolayısıyla bu günah kazandırıcı olmaz. O ba- kımdan bu hususta da sorumluluk söz konusu olmaz.
(İmâm Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an, 12.c., 350-351.s.)
Yüce Allah görülmemesi gereken şeyleri setredip örtme- yi söz konusu ettikten sonra; “mü’minlere söyle ki: gözleri- ni sakınsınlar” buyruğu ile görmekle ilgili hususu söz konusu etmektedir. Yüce Allah gözün neden sakınılacağını ve mahrem yerlerinin neden korunacağını söz konusu etmemektedir. Ancak bu, âdeten bilinen bir husustur ve bundan kasıt da helâl olandan değil, haram olandan sakınmaktır.
Görmek kalbe açılan en büyük kapıdır. Oraya ulaşan duyu yollarının en mükemmelidir. İşte bundan dolayı görme dolayısıy- la zararlar da pek çoktur. Ondan sakındırmak gerekli görülmüş- tür. Bütün haramlardan ve kendisi sebebiyle fitneye düşülmesi korkulan her husustan gözün sakınılması farzdır. Resûlullâh (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Yollarda oturmaktan sakınınız.” Ey Allah’ın Rasûlü! Bizim için orada oturmak kaçınılmaz bir şeydir. Biz oralarda sohbet ederiz, dediler. Şöyle buyurdu: “Ma- dem oturmaktan başka şeyi kabul etmiyorsunuz, o takdirde yolun hakkını veriniz.” Yolun hakkı nedir, ey Allah’ın Rasûlü! dediler. Şöyle buyurdu: “Gözün haramdan sakınılması, rahat- sızlık verici şeylerin önlenmesi, selâmın alınması, iyiliğin emredilip kötülüğün sakındırılması.” (Buhâri, Mezâlim 22; Müs- lim, Libâs 114)
Resûlullâh (s.a.v.) de, Ali (r.a.)’a şöyle demiştir: “Bir bakışın arkasına diğerini salma. Birincisi senin hakkın olabilirse de, ikincisi senin hakkın değildir.” (Ebû Dâvud, Nikâh 43)
Cerir b. Abdullah’tan şöyle dediği kaydedilmektedir: Resûlullâh (s.a.v.)’e ani bakış hakkında sordum. Bana gözümü çevirmemi emretti. (Müslim, Adâb 45)
Kişi ilk bakışa hâkim olamayabilir, o bakımdan ilk bakış, hi- tabın sorumluluk kapsamına girmez. Zira ilk bakışın kastî olma ihtimali yoktur. Dolayısıyla bu günah kazandırıcı olmaz. O ba- kımdan bu hususta da sorumluluk söz konusu olmaz.
(İmâm Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an, 12.c., 350-351.s.)
