Hz.Peygamber(s.a.v.)’in Sahabeleri karşısında, düşmanlar
yarım gün bile dayanamazlardı. Bizans imparatoru Hirakl
Antakya’da bulunduğu sırada Rumlar Ashâb’ın karşısında mağlup
olup kaçt ılar. Hirakl: “Allah sizi kahretsin! Karşınızdaki Arablar da
sizin gibi birer insan değil mi?” dedi. Askerleri; “Evet, onlarda bizim
gibi birer insandır” dediler. Herakl: “Peki onlar sizden daha mı çok?”
dedi. “Hayır biz onlardan kat kat fazlayız” dediler. Herakl: “O hâlde
neden devamlı yeniliyorsunuz?” dedi. O zaman ileri gelen bir kişi
“Çünkü onlar geceleri namaz kılar, gündüzleri oruç tutar, sözlerinde
durur, iyiliği emreder, kötülükten sakındırır, birbirlerine zulüm ve
haksızl ık etmezler. Oysa biz, içki içer, zina eder, haram yer,
sözümüzde durmaz, soygunculuk yapar, zulmeder, faiz ve
tefecilikle uğraşırız. Allah’ ın hoşnud olacağı şeyleri yasaklarız,
yeryüzünde bozgunculuk yaparız” dedi. Bu söz üzerine Hirakl:
“Doğru söylüyorsun” dedi.
Nasrânî (hrristiyan) Arablardan Birinin Hirakl’e Ashâb (r.a.e.)’in
Vasıflarını Anlatması: İslâm ordusu Ürdün bölgesine girdiklerinde
kendi aramızda Şam’ın kuşanacağından bahsederek “Kuşatma
başlamadan gidip bir şeyler alalım” dedik. Pazarda dolaşırken Şam
patriği bize haberci gönderdi. Yanına gittiğimizde “Siz Arab
mısınız?” diye sordu. “Evet” dedik. “Nasrânî misiniz?” dedi. “Evet”
dedik. “Biriniz gidin de gizlice şu adamları gözetleyip maksadlarını
öğrenip haber getirin” dedi. Birimiz gidip aralarına girdi ve bir
müddet kaldıktan sonra yanımıza gelerek “Bunlar gibisini
görmedim; geceleri ruhban; gündüzleri kahraman oluyorlar; ok ve
yaylarını kendileri yapıyor ve cins atlara biniyorlar. Bedenleri zayıf,
çünkü az yiyorlar. Fakat Allah’ı anmaktan ve Kur’ân okumaktan
uzak kalmıyorlar. Öyle ki yanındaki adama sesini zor duyurabilirsin”
dedi. Patrik, arkadaşlarına dönerek “Bunlarla baş edebilmenize
imkan yoktur” dedi.
Not: Ashâb-ı Kirâm’ın ahlâkı serisinin
bir sonraki yazısı 28 Ekim’dedir.
(Muham med Yûsuf Kandehlevî (r.h.), Hayâtu’s-Sahâbe, 4.c, 457-458.S.)