Sahur Ne Zamana Kadar Yapılır?
Ramazan ayının ilk gününün olması münasebetiyle bugün siz değerli Mevlana Takvimi okurları için Sahur Ne Zamana Kadar Yapılır? sorusuna cevap vermeye çalışacağız.
Sahur gecenin son üçte birlik vakti olup oruç tutan kişinin bu vakitte sahura kalkıp bir şeyler yemesi müstehaptır. Bazıları sünnet olduğunu söylemişlerdir. (Fahruddin Osman b. Ali ez-Zeyla’î, Tebyinu’l Hakâik)
Sahura Kalkmak Farz mı Sahura Kalkmak Sünnet mi?
Anır b. El-As’dan (Allah ondan razı olsun) şöyle dediği rivayet edilmiştir:
Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:
“Bizim orucumuzla Ehl-i Kitab’ın orucunu ayıran sahur yemeğidir.” (Sünenu’n-Nesai: 2166)
Enes b. Malik’den (Allah ondan razı olsun) şöyle dediği rivayet edilmiştir:
Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:
“Sahura kalkın. Çünkü sahurda bereket vardır.” (El-Buhârî:1923)
Sahuru geciktirmek, iftarı acele etmek müstehaptır.
Ebu Zer’den (Allah ondan razı olsun) Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir:
“Ümmetim sahuru geciktirip, iftarı acele ettikçe hayır üzere olmaya devam ederler.” (Müsnedu Ahmed b. Hanbel)
Ayrıca sahurda yemek, gün içerisinde oruç tutmaya yardımcı olur.
Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) İbn Abbas’dan (Allah ondan razı olsun) rivayet edilen bir Hadisi Şerifte şöyle buyurmuştur:
“Gündüz uykusuyla (öğlen önce veya sonrasındaki uyku) gece kalkabilmeye, sahur yemeği ile de gündüz orucuna yardım alın.” (Süleyman b. Ahmed et-Taberânî, el-Mucemu’l-Kebîr 11460)
Şayet fecrin doğduğundan şüphe ediyorsa yememesi müstehaptır.
İmam Ebu Hanife ve İmam Ebu Yusuf’tan (Allah onlara rahmet etsin) böyle rivayet edilmiştir. Bu fetvanın gerekçesi olarak şu hadisler getirilmiştir:
Numan bin Beşir, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
“Helal olanlar ve haram olanlar bellidir. Bunlar arasında şüpheli işler vardır. İnsanların çoğu onları bilmez. Her kim şüpheli işlerden sakınırsa dinini ve ırzını korumuş olur. Her kim şüpheli şeylere dalarsa koru etrafında hayvanlarını otlatan çoban gibi oraya düşmesi beklenir. Agâh olun. Muhakkak her melikin bir korusu (yasakları) vardır. Agâh olun! Muhakkak ki Allah’ın yeryüzündeki yasakları haram kıldıklarıdır. Agâh olun! Muhakkak ki cesette bir et parçası vardır; o düzgün olunca bütün ceset düzgün olur, o bozuk olunca bütün ceset bozuk olur. Agâh olun. O kalptir.” (El-Buhârî: 52)
Haşan b. Ali’den (Allah onlardan razı olsun) şöyle dediği rivayet edilmiştir: Ben Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’den şunu ezberledim:
“Seni şüpheye sokanı terk et, şüpheye sokmayana yönel.” (Sünenu’t-Tirmizı: 2518)
Vaktin çıkıp çıkmadığından şüphe içerisinde olduğu halde yemek yiyecek olsa üzerine kazanın vacip olduğuna hükmedilemez. Ancak Hişam, İmam Ebu Yusuf’dan (Allah onlara rahmet etsin) şüphe halindeyken yemenin mekruh olacağını nakletmiştir.
İbn Semaa’da İmam Muhammed’den (Allah onlara rahmet etsin) mekruh olmayacağını nakletmiştir. Sahih olan Ebu Yusuf’un (Allah ona rahmet etsin) görüşüdür. İmam Haşan’ da İmam Ebu Hanife’den (Allah onlara rahmet etsin) böyle bir durumda kişinin yemesi ile çirkin bir işte bulunmuş olacağını nakletmiş ve yukarıda zikredilen Numan bin Beşir hadisini delil olarak getirmiştir.
Güneşin battığında şüphesi olsa yememesi gerekir. Zira güneşin batmamış olması durumunda orucu fasit olacaktır. Böyle şüpheli olduğu bir durumda yemesi halinde ne gerekeceğine dair Kitabu’l- Asıl’da bir şey zikredilmemiştir.
Aynı şekilde el-Kuduri Muhtasaru’l-Kerhi üzerine yaptığı şerhinde de bir şey zikretmemiştir. Ancak el-Kazi Muhtasaru’l-Kerhi üzerine yaptığı şerhinde sahur meselesiyle iftar meselesini ayırmış ve şüphe halinde iftar edilmesi durumunda kaza edilmesi gerektiğini söylemiştir.
Bunun gerekçesini şöyle açıklamıştır: Gündüzün gerçekleştiği kesindir, hâlbuki akşamın girdiği kesin değildir. Şüpheli olana itibar edip orucu iftar etmesi doğru olmayacağı için kaza etmesi gerekir.
Sahur meselesi bunun aksinedir. Çünkü o durumda da gece kesin, imsak ise kesin değildir. Kesin olan gece esas alınacağı için yemek yemesinden dolayı orucun kazasına hükmedilemez. Her ne kadar evla olan yememesi olsa bile. (Alâuddin Ebû Bekr el-Kâsânî, Bedâyiu’s-Sanâi’ fî Tertibi’ş-Şerâi)
Sahur Ne Zamana Kadar Yapılır – Kazanımlar
Bugün sizlere sahur ne zamana kadar yapılır sorusu çerçevesinde sahuru bir bütün olarak ele alarak cevap verme fırsatı bulduk. Bu güzel Ramazan günlerinde istifade etmenizi ve bu yazıyı çevrenizdekilerle paylaşmanızı tavsiye ederiz. Hayırlı günler.