Kolonya Kullanmak Orucu Bozar mı?
Bugün siz değerli takipçilerimiz için Ramazan ayına girmiş olmamız münasebetiyle akıllarınızda olan “kolonya kullanmak orucu bozar mı” sorusuna cevap arayacağız.
Kolonya Nedir?
Kolonya; içerisinde alkol bulunmakla birlikte mısır, çay, patates, kamış, limon ve tütün emsali maliyeti düşük maddelerden üretilen, kullanılmasında hijyen, güzel koku ve benzeri amaçları olan sıvı bir maddedir.
Dinimiz bu tür nesnelerin sarhoş olma maksadıyla kullanılmalarını haram kılmıştır. Bu, bütün Alimlerin ittifakıyla sabittir.
“Müskirat” da denilen sarhoşluk veren nesneler içilmeleri ve kullanılmaları hususunda farklı değerlendirilmişlerdir. Kuran-ı Kerim’in açıkça haram olarak nitelediği şarap; üzüm suyundan yapılan bir içkidir. (Bedâi, 6/406) Bunun haram ve necaset olduğunda herhangi bir şüphe yoktur.
Diğer içki çeşitlerinin necis olup olmadığı yani kişinin üzerine dökülmesiyle namaza mani olup olmadığı hakkında Âlimlerin farklı görüşleri vardır.
İmam Ebu Hanife ve İmam Ebu Yusuf (Allah onlara rahmet etsin), yaş üzümden elde edilen şarabın necis olduğunu açıkça söylemişlerdir. Kuru üzüm, yaş hurma ve kuru hurmadan yapılan içkinin necaset olup olmadığına dair İmam Ebu Hanife (Allah ona rahmet etsin)’den iki rivayet vardır. İmam Ebu Yusuf (Allah ona rahmet etsin)’a göre ise necaset-i hafifedirler.
Allah Teâlâ hazretleri şöyle buyuruyor:
“Ey iman edenler! (Aklı örten) şarap (ve benzeri şeyler), kumar, ikili taşlar ve fal okları ancak, şeytan işi birer pisliktir. Onlardan kaçının ki kurtuluşa eresiniz.” (Maide Sûresi: 90)
“Şeytan, içki ve kumarla, ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi Allah’ı anmaktan ve namazdan alıkoymak ister. Artık vazgeçiyor musunuz?” (Maide Sûresi: 91)
Şaraptan başka nesnelerin sarhoş olma maksadıyla kullanılmasının haram olduğunda Alimlerin söz birliği varken başka amaçlı kullanılmalarının caiz olup olmadığı tartışmalıdır.
Âlimlerin çoğuna göre sarhoşluk veren içkilerin azı da çoğu da haramdır.
Buhari’nin rivayet etmiş olduğu Hadis-i Şerif’te Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyuruyor:
“Sarhoşluk veren her şey haramdır.” (Buhârî, 4087)
Buna göre; içerisinde alkol bulunan kolonya ve parfüm emsali maddelerin içki olarak tüketilmeleri caiz olmayacaktır. Fakat kolonyanın; serinleme, temizlik ve güzel koku amacıyla kullanılması hakkında ihtilaf vardır.
Bu ihtilafın dayandığı mesele, sarhoş edici içkilerin bizzat kendilerinin necis olup olmadığı tartışmasıdır.
Şarap dışında kalan, azı veya çoğu içilmesiyle sarhoşluk veren içkiler, İmam Azam ve İmam Ebu Yusuf (Allah onlara rahmet etsin)’a göre her ne kadar sarhoş olma maksadıyla içilmeleri caiz olmasa da, bizatihi necis değillerdir. Elbiseye veya namaz kılman methalle dökülmesi durumunda namazın sıhhatine engel olmazlar. (Bedâiu’s-Sanâi, 6/458)
Ezcümle; şarap dışındaki alkollü içkiler bizzat necis olmasalar da içilmeleri haramdır. Elbise veya namaz mahalline dökülmeleri namazın sıhhatine mani değildir. Kolonyanın hükmü de böyledir. Şafi mezhebinde, her türlü alkolün/müskirin içilmesi ve kullanılması haramdır. Döküldükleri elbiseyi necis yaparlar. Yani necasettirler. (Esne’l-Matalip fi şerh’i-Ravzi’t-talib) Dolayısıyla kolonya, parfüm emsali alkollü şeyleri kullanmak caiz olmaz. Bunları kullanan kimse günahkâr olacağı gibi döküldüğü yeri de necis yapar. Artık o yeri yıkamadan namaz kılmak caiz değildir.
Kolonya Kullanmak Orucu Bozar mı?
Hanefî Mezhebinde; İmam Ebu Hanife ve İmam Ebu Yusuf (Allah onlara rahmet etsin)’a göre kolonya kullanmakta bir sakınca yoktur. Fakat diğer mezheplerin ve İmam Muhammed (Allah onlara rahmet etsin)’in ihtilafı da dikkate alındığında, ihtiyaç olmadığı durumlarda kolonya ve emsali şeyleri kullanmamak ihtiyattır, diyebiliriz. Ayrıca Kolonyanın değdiği mahalli yıkamak da bu ihtiyatın gereğidir.
Kolonya kullanmanın caiz olduğunu ifade etmek isterken şöyle demek doğru olmaz; kolonyadaki alkol uçucudur. Bu yüzden vücuda dökülen kolonya belli bir müddet sonra uçup gideceğinden yıkamaya hacet kalmayacaktır. Alâuddin es-Semerkandî, Tuhfetu’l-Fukaha adlı eserinde şöyle der: Meniden başka beden veya elbiseye isabet eden necasetler, yıkama olmaksızın giderilemez. Bu konuda ihtilaf yoktur. (Tuhfetu’l-fukaha) Buna göre beden veya elbiseye dökülen alkol, kuruyup uçmasıyla necaset izale edilmiş olmaz.
Sonuç
Kişinin kolonyayı içmedikten sonra vücuduna sürmesi veya koklaması orucuna bir zarar vermeyecektir.