Fatih Sultan Mehmed Hân
Fatih, Osmanlı hükümdarları içinde hem en büyük asker, hem en büyük devlet ve siyaset adamı, hem de en büyük âlim olanıdır
Fatih’i kendi eşsizliği ile başbaşa bırakmak, kimseyle mukayese etmemek doğru olur. Yaptığı akıl almaz işlerle Batı Türk’lerinin asırlar sürecek olan refah ve saadetini hazırlamış, gelecek nesiller tarafından, hiç kimseye nasip olmayan bir tazim ve tekrim halesi içinde anılmıştır.
20’den fazla devleti ve bu arada 3 imparatorluğu tarih ve siyasi coğrafya sahasından silen Fatih Sultan Mehmet, fetihlerinin yanı sıra, iktisada ve bayındırlığı da son derece ehemmiyet vermiştir. 380 cami yaptırmıştır. Her sene en son keşiflere göre Türk ordusunun silâhlarını yeniletmiştir.
Muasırı İtalyan Longusto: “Asil tavırlı, hürmetten fazla haşyet telkin eden, nadiren gülen, şiddetli bir öğrenmek ihtirası ile yanan, uluvv-ı cenab sahibi, her mevzuda kendinden emin. Harb sanatından daha çok hoşuna giden bir şey yoktur. Her şeyi öğrenmek isteyen zeki bir araştırıcıdır. Safahat ibtilası yoktur. Nefsine hakim, uyanık, her türlü şarta tahammül eden, cihan da ancak tek imparatorluk ve tek saltanat olmalıdır fikrinde, bu ittihadı tahakkuk ettirmek için de cihanda İstanbul’dan daha münasip bir yer olmadığı kanaatindedir.” diyor.
(B. Türkiye Tarihi – Y, Öztuna)